David. Urquhart, LA TURQUIE, SES RESSOURCES, SON ORGANISATION MUNICIPALE,
SON COMMERCE SUIVI DE CONSIDERATIONS SUR L'ÉTAT DU COMMERCE ANGLAIS
DANS LE LEVANT. Traduit de l'Anglais par Raymond. Ouvrage précédé d'une introduction par
M.G.D.E., Société Belge de Librairie, Bruxelles, 1837. 2 cilt: [4], 368, [2]; [4], 364 s, kağıt
kapaklarında.
19. yüzyılda Osmanlı Devleti, siyasi ve ekonomik açıdan Avrupa’nın ilgi odağı ve dolayısıyla bu
yönde menfaatleri çatışan Avrupa devletlerinin bir çekişme sahası haline geldi. Büyük ölçüde
İngiltere, Fransa ve Rusya üçgeninde cereyan eden bu çekişme, yeri geldiğinde devletler arasında
diplomasi savaşlarını da doğurdu. Bu süreçte Osmanlı toprağını ziyaret eden ve bölge hakkında
gözlemlerde bulunarak tecrübelerini yazıya döken yazarlardan biri İngiliz David Urquhart'tır
(1805-1877). 1831 yılının sonuna doğru Yunanistan ile Osmanlı imparatorluğu arasındaki
sınır anlaşmazlıklarının çözümlenmesine aracılık etmek üzere özel yetkili elçi sıfatı ile İstanbul'a
gönderilen Stratford Canning'in maiyetinde yeniden İstanbul'a gelen Urquhart bu ziyaretinde
Osmanlı ekonomisini inceledi. Osmanlı ülkesinin İngiliz ticareti için bulunmaz fırsatlar sunduğu
sonucuna varan Urquhart İngiltere'ye döndükten hemensonra yayınladığı Turkey and its resources:
its municipal organization and free trade; the state and prospects of English commerce in the
East; the new administration of Greece, its revenue and national possessions (London, 1833),
başlıklı kitabında verimli, geniş ve işlenmeye hazır bakir bir araziye sahip olan Osmanlı ülkesinin
ulusal ticareti koruyucu mekanizmalardan habersiz ve merkantilizmin hüküm sürdüğü Avrupa
ülkelerinin aksine ithalatı kısıtlayıcı hiçbir önlem almamış olmasının İngilizlerin bayraktarlığını
yaptığı serbest ticaret ilkesinin hayata geçirilmesi için son derece elverişli bir ortam yarattığını,
Osmanlı imparatorluğunun İngiliz mallarına yönelik hiçbir caydırıcı gümrük politikası izlemediğini
savundu. Urquhart'ın İngiliz hükümetine önerisi, Osmanlı imparatorluğu ile imzalanacak yeni bir
ticaret anlaşması çerçevesinde İngiliz ticaretinin Rusya'da Osmanlı imparatorluğuna kaydırıması
idi. Kitap İngilitere'de geniş yankı uyandırdı ve aynı konuda benzer kitapların yazılmasının önünü
açtı. Blackmer, 1057