William Goodell, FORTY YEARS IN THE TURKISH EMPIRE
Robert Carter, New York, 1877. xii, 489, 12 s, 21 x 13 cm, lüks deri cildinde.
İstanbul Misyonu kurucusu William Goodell’in (1792 - 1867), anıları…
1820 yıllardan itibaren Türkiye’de çalışmaya başlayan Amerikalı misyonerler özellikle İzmir ve çevresinde açtıkları okullarla
Ermeni toplumu üzerinde etkili olmaya çalışmışlardır. 1831 yılında Amerika’nın İstanbul’da temsilcilik açmasının hemen ardından
İstanbul’a gönderilen Goodell eğitim faaliyetlerini İstanbul’da geliştirmek için görevlendirilmiştir. İstanbul misyonunun kurucusu olan
Goodell önce Pera’da Ermenilerin yoğun olduğu bölgede daha sonra ise Rumların ağırlıkta olduğu Büyükdere’de yaşamış, birçok
okulun açılmasına ve bu okullarda eğitim verilmesine çalışmıştır. Goodell İncil’i Türkçe’ye çevirmiş ve Ermeni harfleri ile Türkçe
ve Karamanlıca olarak basılmasına öncülük etmiştir. 1831 yılında geldiği Türkiye’de 40 yıl kalan ve misyonerlik çalışmalarının
duayenlerinden sayılan Goodelll’in anıları özellikle İstanbul’daki misyonerlik çalışmaları için ilk elden kaynaktır. Amerikalı misyonerler
Osmanlı topraklarında faaliyetlere başlamak için Osmanlı-İngiliz ilişkilerini düzelmelerini bekliyorlardı. Çünkü ortada henüz resmi
bir Osmanlı-ABD ilişkisi yoktu. 2 Mart 1831’de Amerikan diplomatik temsilciliğini açtıktan sonra Willam Goodel, 26 Nisan 1831’de
İstanbul’a hareket emri aldı ve 9 Haziran 1831’de İstanbul’a vardı. Ondan yaklaşık bir yıl sonra William Schauffler 31 Temmuz
1832’de İstanbul’a geldi ve birlikte ilk misyonerlik faaliyetlerine başladılar. Bu hareketin adı İstanbul Misyonu olarak geçecekti. İlk
çalışmaları dil, kitap hazırlıkları, öğretim çalışmaları ve halkla ilişkiler üzerine olmuştur. İstanbul Misyonunun adı zamanla Ermeni
Misyonu olarak değişecektir. Bundaki en önemli neden ise sadece Ermenilerin bu çalışmalara olumlu cevap vermeleri olmuştur. Bu
nedenle misyonu alanını sürekli olarak doğuya doğru genişletiştir. Çünkü doğu illerinde yaşayan Ermeni halkın üstünlüğü gözden
kaçmamıştır. Bu amaçlarına ulaşmada ise en çok Amerikan misyoner okulları ön plana çıkmıştır. Blackmer 703