BASMAJIAN, SOCIAL AND RELIGIOUS LIFE IN THE ORIENT, K[irkor]. H[agop]. American Tract Society, New York, 1890. 247 s, 32 levha, 19 x 12.5 cm, bez cildinde. Çizimler K. H. BASMACIYAN tarafından yapılmıştır.

Osmanlıların gelenek, görenek, günlük yaşam ve kültürü...

1873’ten 1886’ya kadar I. Dünya Savaşı öncesinde bir çok alanda, Osmanlı İmparatorluğu, Ermenistan, Sofya ve Kudüs olmak üzere misyonerlik rolü üstlenen yazar Amerika’da ilahiyat okuluna katılmak için Türkiye’den ayrıldı. Aslen Edirneli olan Basmacıyan Amerikan misyonerlerinin etkisiyle mezhebini değiştirdiği için ailesi tarafından dışlanmış, Amerikan misyonerleri tarafından Merzifon’da kurulan Anatolia College’de dini eğitim almıştır. Osmanlı İmparatorluğu'nun coğrafyası, tarihi ve siyasi yapısının yanı sıra, bu topraklarda yaşayan çeşitli dinsel ve etnik grupların günlük yaşantıları, gelenekleri, aralarındaki mezhepsel farklılıklar ve çatışmaların, ilginç gravürler eşliğinde ve yalın bir dille ele alındığı eser yazarının kimliği ve içinde bulunduğu tarihsel bağlama ilişkin olarak da önemli ipuçları sunuyor. Edirneli Protestan bir Ermeni din adamı olan Basmacıyan, bu kitabı, yüksek ilahiyat öğrenimi görmek üzere gittiği Amerika'da, 1889 yılında kaleme almıştır. Basmacıyan, "Şark" olarak tanımladığı Osmanlı dünyasını "Amerikalı genç Hıristiyanlar"a tanıtma çabasının bir sonucu olarak, yerel fakat aynı zamanda Batı'nın yazınsal geleneğine uygun bir üslup tutturuyor. Kitap, bu yönüyle güncel Şarkiyatçılık tartışmalarına özgün bir katkı sunabilecek niteliktedir.